สารกันบูดในอาหาร ปลอดภัยแค่ไหน?

สารกันบูดหรือวัตถุกันเสีย (Preservatives) เป็นส่วนผสมที่พบได้ทั่วไปในอาหารแปรรูป เช่น ขนมปัง ไส้กรอก นมกล่อง หรือขนมขบเคี้ยว โดยมีหน้าที่หลักคือยืดอายุการเก็บรักษา ป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อรา แบคทีเรีย และยีสต์ แต่คำถามที่หลายคนสงสัยคือ สารเหล่านี้ปลอดภัยต่อร่างกายจริงหรือไม่?

ในประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) มีการควบคุมปริมาณการใช้สารกันบูดอย่างเข้มงวด และอนุญาตให้ใช้เฉพาะชนิดที่ผ่านการพิสูจน์แล้วว่าปลอดภัยในระดับที่กำหนด อย่างไรก็ตาม หากได้รับในปริมาณมากเกินไปหรือสะสมในร่างกาย ก็อาจเกิดผลข้างเคียงได้เช่นกัน

สารกันบูดยอดนิยมในอาหาร

1. โซเดียมเบนโซเอต (Sodium Benzoate): พบในน้ำอัดลม น้ำผลไม้ และอาหารเปรี้ยว หากใช้เกินค่าที่กำหนดอาจทำให้ระคายเคืองกระเพาะอาหาร

2. โพแทสเซียมซอร์เบต (Potassium Sorbate): ใช้ในเบเกอรี่และชีส ปลอดภัยหากใช้ในปริมาณที่เหมาะสม

3. ไนไตรต์และไนเตรต: ใช้ในเนื้อสัตว์แปรรูป เช่น แฮม ไส้กรอก มีข้อถกเถียงเรื่องความเชื่อมโยงกับมะเร็งหากบริโภคมากเกินไป

สรุปประเด็นสำคัญ

• สารกันบูดช่วยยืดอายุอาหารและลดความเสี่ยงจากเชื้อโรค
• ได้รับการอนุญาตให้ใช้เฉพาะในปริมาณที่ปลอดภัย
• การบริโภคเกินปริมาณอาจสะสมและเกิดผลกระทบต่อร่างกาย

การใช้สารกันบูดถือเป็นสิ่งจำเป็นในอุตสาหกรรมอาหารยุคใหม่ โดยเฉพาะในผลิตภัณฑ์ที่ต้องเก็บไว้นานหรือขนส่งไปยังพื้นที่ห่างไกล แต่ผู้บริโภคก็จำเป็นต้องมีความรู้ในการเลือกซื้ออาหาร และไม่ควรบริโภคอาหารแปรรูปบ่อยเกินไป

แนวทางเลือกอาหารอย่างปลอดภัย

ควรอ่านฉลากก่อนซื้อทุกครั้ง สังเกตหมายเลข E-code เช่น E210 (โซเดียมเบนโซเอต), E250 (โซเดียมไนไตรต์) และเลือกซื้อผลิตภัณฑ์จากผู้ผลิตที่เชื่อถือได้ รวมถึงสลับไปรับประทานอาหารสดมากขึ้น เพื่อลดการรับสารสังเคราะห์เข้าสู่ร่างกาย

“อาหารดีไม่จำเป็นต้องเก็บได้นานที่สุด แต่อยู่ที่ว่าดีต่อร่างกายมากแค่ไหน”

อีกทางเลือกหนึ่งคือการทำอาหารรับประทานเองที่บ้าน เพราะจะสามารถควบคุมส่วนผสมได้เต็มที่ และหลีกเลี่ยงการบริโภคสารกันบูดโดยไม่จำเป็น

• เน้นรับประทานอาหารสดและปรุงสุกใหม่
• หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมที่อ่านไม่เข้าใจ
• อย่าซื้ออาหารที่หมดอายุหรือเก็บในสภาพไม่เหมาะสม

สารกันบูดในอาหารไม่ใช่สิ่งที่ต้องกลัวหากใช้ตามมาตรฐาน แต่ความรู้เท่าทันของผู้บริโภคคือเกราะป้องกันที่ดีที่สุดในการดูแลสุขภาพจากภายในสู่ภายนอก